Fraai Lampenpoetsersgras

Hoe herken ik Fraai Lampenpoetsersgras?

Fraai lampenpoetsersgras (Pennisetum setaceum of Cenchrus setaceus) is een overblijvend, polvormend gras. Vanwege de sierlijke bloeiwijzen is dit gras wereldwijd als siergras aangeplant. Deze (aar)pluimen kunnen diverse kleurtinten aannemen. De bladeren kunnen meer dan een halve meter lang worden, en de bloeistengel kan tot meer dan een meter boven de bladmassa uitsteken. Fraai lampenpoetsergras is bestand tegen enkele graden vorst maar verdraagt geen temperaturen lager dan -7°C. De plant vormt grote hoeveelheden lichte zaden die zes jaar kiemkrachtig blijven. Verspreiding van zaad vindt vooral plaats door wind, water en dieren.

De wetenschappelijke naam van Fraai lampenpoetsergras is veranderd van Pennisetum setaceum in Cenchrus setaceus. In de handel worden variëteiten van Lampenpoetsersgras nog vaak onder de naam Pennisetum setaceum verkocht. Uit onderzoek is echter gebleken dat deze gecultiveerde variëteiten tot een andere soort behoren, namelijk Pennisetum advena. Meest opmerkelijke verschil met P. setaceum zijn de afhangende bloeiwijzen. Deze gecultiveerde variëteiten vallen niet onder de EU regelgeving m.b.t. zorgwekkende invasieve uitheemse soorten.

Pennisetum soorten lijken op elkaar, kijk hier voor de look-a-likes.

Klik op de foto's om ze te vergroten

Herkomst – Waar komt Fraai Lampenpoetsersgras vandaan?

Fraai lampenpoetsersgras komt oorspronkelijk uit Noord-Afrika en het nabije Oosten. Ze is wereldwijd als siergras geïntroduceerd, waarna het zich op diverse plaatsen (o.a. USA, Australië, Hawaii, Canarische eilanden, Zuid-Afrika en Sicilië) zeer invasief is gaan gedragen.

Verspreiding – Waar komt Fraai Lampenpoetsersgras voor?

In de zuidelijke Europese landen Spanje, Portugal en Cyprus is de soort in 2017 aangetroffen. Fraai lampenpoetsergras heeft zich nog niet gevestigd in natuurlijke terreinen in Nederland. Door de vorstgevoeligheid is de kans op permanente vestiging in Nederland klein. Als de trend naar zachtere winters doorzet zou de plant zich mogelijk kunnen vestigen in de drogere gebieden in Nederland die een hoge ecologische waarde hebben, zoals Natura 2000-gebieden.

Risico’s - Wat zijn de problemen?

In mediterrane landen kan dit gras dichte opstanden vormen. Andere planten worden weggeconcurreerd. De plant is echter vooral een probleem in droge graslanden omdat afgestorven en verdroogde biomassa van de plant uiterst brandbaar is. De plant bevordert de intensiteit en verspreiding van branden waardoor meer economische schade ontstaat.

De plant zelf is weinig gevoelig voor brand en herstelt zich snel. De schade aan inheemse droge bossen kan echter groot zijn omdat de hierin voorkomende plantensoorten niet bestand zijn tegen dergelijke extreme branden. Na een brand is de plant in staat om het getroffen gebied snel te koloniseren. De grotere kans op bosbrand is ook nadelig voor grondbroedende vogels en andere dieren. Ook ontstaat er economische schade als de plant zich vestigt in natuurlijke graslanden. Schapen en geiten eten Fraai lampenpoetsergras liever niet waardoor er minder voer beschikbaar is.

Leadfoto: Xtreme77700, Wikimedia Commons

Gepubliceerd 30 maart 2023