Afgraven en verhitten (mobiele installatie)
Bij deze methode wordt Japanse duizendknoop bestreden door middel van het ter plekke verhitten van de uitgegraven grond in een mobiele verhitter.
Uitvoering
Verwijder eerst de bovengrondse plantendelen van de duizendknoop en voer deze af naar een erkende verwerker als groenafval (zie ook: Factsheet Veilig verwerken Japanse duizendknoop).
Graaf nu de grond op de groeiplaats af, of zuig deze op met een grondzuiger. Zeef de opgezogen of uitgegraven grond met een machinale trommel- of vlakzeef om alle grote wortelstukken uit de grond te verwijderen. Gebruik hiervoor een zeef met een zeeffractie van 1-2 cm. Voer de grotere, uitgezeefde wortelstukken af naar een erkende verwerker, of shredder ze in de mobiele installatie (indien mogelijk).
De gezeefde grond kan nu ter plekke (in situ) verhit worden in een mobiele verhitter. Door de hitte gaan alle kleine wortelstukken van duizendknoop die na het zeven nog in de grond zijn achtergebleven, dood. Hierna kan de behandelde grond gelijk terug. Na uitvoering van de bestrijding is minimaal twee keer per jaar gedurende minimaal twee jaar nazorg nodig voor het geval dat enkele worteldelen de verhitting hebben overleefd en nieuwe uitlopers vormen. Eventuele nieuwe uitlopers kunnen handmatig weggehaald worden.
Hoe effectief is deze methode?
In 2019 hebben Wageningen University & Research (WUR), Stichting Probos en Tree-ologic een praktijkproef uitgevoerd om de effectiviteit van een mobiele verhitter te onderzoeken. Uit dit onderzoek bleek dat het aantal levensvatbare wortelstokfragmenten en nieuwe scheuten van duizendknoop sterk afneemt na het verhitten van besmette zandgrond. Het aantal vitale fragmenten in de verhitte zandgrond nam met 99% af ten opzichte van de grond die alleen gezeefd was. Of deze effectiviteit ook in de praktijk gehaald wordt, is sterk afhankelijk van de zorgvuldigheid waarmee een groeiplaats met duizendknoop afgegraven wordt.
In 2021 is een aanvullende praktijkproef uitgevoerd door Stichting Probos en Van den Herik Zuigtechniek. Met een grondzuiger en mobiele verhitter zijn kleine duizendknoophaarden in wegbermen bestreden. Tijdens de laatste monitoringsronde is op vijf van de acht locaties geen hergroei meer aangetroffen. Op twee van de acht locaties is tijdens alle drie monitoringsmomenten geen hergroei aangetroffen. De stengels van de hergroei waren dunner en korter dan voorafgaand aan de verhitting.
Nazorg blijft nodig na verhitting van de grond van duizendknoophaarden. Na uitvoering van de bestrijding is minimaal twee keer per jaar gedurende minimaal twee jaar nazorg nodig voor het geval dat enkele worteldelen de verhitting hebben overleefd en nieuwe uitlopers vormen. Eventuele nieuwe uitlopers kunnen handmatig weggehaald worden.
De praktijkproef beperkte zich tot duizendknoophaarden op zandgronden. De verwachting is dat heet waterbehandeling van duizendknoop op kleigronden weinig effectief is.
Wat zijn de kosten?
De kosten zijn nog onbekend, het is afhankelijk van de situatie. Tijdens de tweede praktijkproef (uit 2021) lagen de kosten op ongeveer € 205,- per m2. Deze kosten omvatten het verwijderen van duizendknoop, het wegzuigen/weggraven van de grond, transport naar de verwerkingsplaats, verhitten van de grond en uiteindelijk terugplaatsen van de grond.
Voor- en nadelen
Voordelen
- Er hoeft geen grond afgevoerd te worden buiten de verwerkingsplaats, wat de kans op verspreiding klein maakt.
- Uit onderzoek is gebleken dat zaden van enkele kruidachtigen de hitte behandeling kunnen overleven. Het betrof de soorten Klein kruiskruid (Senecio vulgaris), Herderstasje (Capsella bursa-pastoris), Rode klaver (Trifolium pratense) en Akkerdistel (Cirsium arvense).
- Het is eenmalig een grote ingreep, daarna is er slechts handmatige nazorg nodig.
- Succesvolle eliminatie van duizendknoop is haalbaar met nazorg
Nadelen/risico's
- De mobiele verhitter is een grote machine die niet op alle locaties kan komen. Het inrichten van een verzamellocatie in de nabije omgeving waar de ontgraven grond naartoe wordt gebracht voor het zeven en verhitten kan hiervoor een oplossing zijn en bijdragen aan efficiënt werken.
- Het afgraven/opzuigen van grond is niet op alle locaties mogelijk, bijvoorbeeld nabij het worte
- Werkt bewezen met zandgrond, het is nog onbekend of deze methode ook met kleigrond mogelijk is.
- Door de hoge temperaturen in de mobiele verhitter bevat de grond na behandeling geen organisch materiaal meer en al het bodemleven wordt gedood.
Voor het afgraven van duizendknoop groeiplaatsen wordt geadviseerd de richtlijnen uit het Landelijk Protocol omgaan met Aziatische duizendknopen, Infoblad D te volgen om verdere verspreiding te voorkomen.
Contact
Deze methode is ontwikkeld door Van den Herik Zuigtechniek en Aannemingsmaatschappij Van Gelder.
Meer informatie
- Praktijktest verwijderen kleine duizendknoophaarden met grondzuiger en verhitter. Eindrapportage 2022 - Stichting Probos [rapport]
- Verhitten van de grond succesvol bij bestrijding Japanse duizendknoop - Wageningen UR Nieuwsbericht
- Grond verhitten roeit duizendknoop uit - Hortipoint [artikel]
- Landelijk Protocol omgaan met Aziatische duizendknopen, Infoblad D Aequator Groen & Ruimte, Stichting Probos & Geofoxx milieuexpertise, 2019
- Infoblad afgraven Japanse duizendknoop - Kennisnetwerk Invasieve Exoten