Aanpak Lerarentekort in de Regio

Lerarentekort-FVSN-kleiner.png

Het lerarentekort in het primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs is een groot en groeiend probleem. Sinds 2019 werken de partners in de regio Food Valley samen om het lerarentekort te bestrijden. Op deze pagina laten we zien hoe we dat doen.

Ons regionale netwerk is belangrijk voor de aanpak van het lerarentekort, want de Randstad vergt bijvoorbeeld een andere oplossingen dan onze Food Valley-regio. Tegelijk moeten regio's samenwerken om te voorkomen dat het lerarentekort zich alleen verplaatst en er een ‘waterbedeffect’ optreedt. Het Ministerie van OCW ondersteunt de regio's via de organisatie VOION: VO in Ontwikkeling. VOION beoordeelt en ondersteunt de regionale projecten om het lerarentekort aan te pakken.

Deelnemende partijen

In wisselende verbanden, passend bij behoefte en expertise, zijn de instellingen in de regio Food Valley betrokken bij projecten die het imago van het docentschap verbeteren. Daarbij zet dit netwerk van instellingen zich in om nieuwe leraren aan te trekken, te helpen behouden of bestaande leraren te ontlasten. In 2022 zijn er weer nieuwe partners bijgekomen. Op dit moment participeren de volgende partners in de regionale aanpak personeelstekort.

Voortgezet onderwijs

  • SG Pantarijn Gem. Wageningen - Pantarijn locaties Wageningen en Rhenen
  • St. Openbaar voortgezet onderwijs Ede Gem. Ede - Pallas Athene College
  • St. Marnix College Gem. Ede - Marnix College Ede
  • St. Christelijke Scholengemeenschap Het Streek Gem. Ede - Het Streek Ede
  • St. voor Christelijk voortgezet onderwijs Gem. Ede - Christelijk Lyceum Veenendaal
  • St. CVO op reform. Grondslag Veenendaal e.o. Gem. Veenendaal - Ichthus College Veenendaal
  • Gemeente Veenendaal Gem. Veenendaal – Rembrandt College Veenendaal
  • St. Prot. Chr. Voortgez. Onderw. Gem. Barneveld e.o. - Johannes Fontanus College Barneveld
  • St. voor Protestants Christ. Voortgez. Ondrw. De Meerwaarde Gem. Barneveld - De Meerwaarde Barneveld
  • Yuverta vmbo Kesteren Gem. Neder-Betuwe - Yuverta Kesteren
  • Van Lodenstein College Reformatorische School voor Praktijkonderwijs Gem. Neder-Betuwe, Ede en Barneveld - Van Lodenstein College
  • J.H. Donnerschool Gem. Barneveld - J.H. Donnerschool De Glind
  • Het Perron voor VMBO en Praktijkonderwijs Gem. Veenendaal - Het Perron Veenendaal

Beroepsonderwijs

  • Stichting Aeres Groep – Aeres MBO Ede, Nijkerk en Barneveld
  • St. Christelijk Onderw. Grp. Vallei & Gelderland Midden – Dullon College Ede

Lerarenopleidingen

  • Stichting Aeres Groep- Aeres Hogeschool Wageningen
  • Christelijk Hogeschool Ede (CHE)
  • Wageningen University (WU)

Onze projecten

Binnen de RAP Food Valley verkennen we verschillende oplossingen. Zoals:

Teach|nasium

In het Teach|nasium maken VO-leerlingen kennis met het
werken in het basis- en voortgezet onderwijs. Ze krijgen colleges
onderwijskunde en pedagogiek en lopen stage. Ze leren hoe mooi het onderwijs
is, hoeveel betekenis het geeft. Zo'n veertig tot vijftig leerlingen per
schooljaar die een grote belangstelling hebben voor het onderwijs, kunnen een
teach|nasiumtraject volgen. We verwachten dat 80 procent van hen zich ook
daadwerkelijk zal aanmelden voor een onderwijsopleiding. Zo vergroten we de
kwantiteit, kwaliteit en diversiteit van instroom op lerarenopleidingen.

Contactpersoon: Jan Willem Mak (CHE), jwmak@che.nl

Samen opleiden

Wageningen University & Research (WUR) biedt een minor educatie aan. Deze resulteert in een half jaar in een beperkte tweedegraads bevoegdheid om les te geven in alle leerjaren van vmbo-t en de onderbouw havo/vwo.

Studenten volgen deze module tijdens de bachelor of master en ook daarna. Naast veel vakinhoud bestaat de helft van de minor uit een stage, intensief begeleid door stagescholen en een mentor vanuit WUR. WUR en een behoorlijk deel van de scholen in de regio zijn niet aangesloten bij een (academisch) opleidingsscholennetwerk. Daardoor vindt stagetoewijzing en begeleiding nu incidenteel plaats. Wel vindt er systematisch uitwisseling plaats in het kader van het Food Valley Scholennetwerk en projecten als Begeleiding Startende Leraren.

In het kader van Samen Opleiden en begeleiden willen de verschillende partijen de volgende ambities realiseren:

  1. Een vast aantal stageplekken voor WUR-studenten aanbieden en invullen
  2. Een jaarlijkse studiemiddag/uitwisseling organiseren, waarbij scholen en de lerarenopleiding samen kijken naar het programma van de opleiding.
  3. Sterkere betrokkenheid van schoolbegeleiders bij de beoordeling van studenten.
  4. Een intakeprocedure realiseren met aandacht voor Erkenning van eerder Verworven Competenties (EVC's) én goede matching van een student met een opleidingsschool.
  5. Elkaar onderling betrekken bij mogelijke professionaliseringsactiviteiten.
  6. Zwakke secties met onvoldoende capaciteit voor de begeleiding van stagiaires versterken.

Als minor team willen wij gaan werken met een vaste kern van lerarenopleiders en vakdidactische kennis.

Contactpersoon: Piety Runhaar (WU), Piety.Runhaar@wur.nl

Meer informatie over Samen Opleiden

Strategisch Personeel Plan kenniskring

In onze regio leek het lerarentekort lange tijd mee te vallen. Toch krijgen schoolbesturen steeds vaker te maken met personeelstekorten. Zorgen voor voldoende gekwalificeerde én gemotiveerde leraren vraagt om een gedegen HRM beleid.

HRM beleid is een breed begrip en omvat alle praktijken die een school kan inzetten om de juiste mensen aan te trekken én te behouden. Strategische personeelsplanning (SPP) – oftewel weten waar u met uw school naar toe wilt en hoeveel personeel u nodig heeft is daarbij een belangrijk startpunt. Dit jaar gaan enkele scholen kwantitatieve gegevens verzamelen om inzicht te krijgen in hun SPP. Om te zorgen dat mensen goed functioneren en zichzelf blijven ontwikkelen, moet SPP ingebed zijn in het bredere HRM beleid.

Piety Runhaar leidt de kenniskring SPP. Zij draagt theoretische kennis aan en de leden van de kenniskring vertalen deze naar praktische handreikingen. De leden verzamelen good practices en delen deze met elkaar. Op punten waar expertise en of scholing gewenst is, worden gastsprekers uitgenodigd.

Contactpersoon: Piety Runhaar (WU) via: piety.runhaar@wur.nl

Didactisch- Pedagogisch versterken MBO

Op drie mbo-scholen krijgen (beginnende) docenten en docententeams coaching van ervarings- en onderwijskundigen uit het MBO en HO om uitval en verloop van docenten te voorkomen.

Ook al ben je (recent) bevoegd als docent, je kunt vaak nog groeien in je bekwaamheid. Er komt veel kijken bij het vak van docent. Zeker op het MBO ben je met name als AVO-docent ook een beetje aan het opvoeden. Daarnaast hebben MBO-docenten heel diverse achtergronden: ze komen bijvoorbeeld vanuit het bedrijfsleven via een pedagogisch-didactisch-getuigschrift-traject (PDG) in het onderwijsvak terecht.

De coaching voor de (startende) docenten is vooral gericht op hun pedagogisch-didactisch handelen en het werken vanuit hun professionele identiteit binnen het MBO.

Een onderwijskundige van de Christelijke Hogeschool Ede leidt het coachteam. Op basis van de ervaringen ontstaat in samenspraak met de betrokken MBO’s een coachtraject dat ook op andere geïnteresseerde scholen kan plaatsvinden.

Contactpersoon: Roel van Swetselaar (CHE), rvswetselaar@che.nl

Regionaal Loket voor zij-instromers in het onderwijs

Mensen die in de regio wonen en in het onderwijs willen gaan werken, kunnen terecht op https://foodvalley.leerwerkloket.nl/nieuws/lesgeven-mijn-excuus-om-met-pubers-te-werken.

Het loket voert ook in 2024 de campagne Docent iets voor jou uit die in 2023 succesvol was. Het leerwerkloket is actief in de kenniskring SPP en werkt samen met scholen om zij-instromers naar scholen, snuffelstages etc. te begeleiden. Het leerwerkloket verbindt belangstellenden met de lerarenopleidingen in de regio en zorgt voor een digitaal loket met informatie voor belangstellenden.

- Het social media element kan niet getoond worden - controleer uw instellingen

Doelen van een gezamelijk bovenregionaal loket:

  • Regionale zichtbaarheid en regionale vervolgactiviteiten onder de aandacht brengen.
  • Aansluiten/gebruik maken van het landelijke onderwijsloket.nl en leren van vergelijkbare initiatieven om zij-instroom te stimuleren.
  • Samenwerken met lokale overheden en provincie Gelderland op het gebied van Onderwijs & Arbeidsmarkt en UWV.

Contactpersoon: Jamila de Jong (WU), jamila.dejong@wur.nl

Pool van hybridedocenten

De inzet van hybride docenten verrijkt het onderwijs. Hybridedocenten leveren onderwijscapaciteit en ook actuele kennis vanuit de praktijk. Het zijn professionals die een baan in het onderwijs combineren met een andere baan.

Een haalbaarheidsverkenning tot het vormen van een pool van hybride docenten levert in het najaar van 2024 een advies en presentatie op.